De betekenis van kleuren bij dermatoscopie

Maartje Spit

Laatste update 12 mei 2021, 3 minuten leestijd

Bij de evaluatie van een dermatoscopisch beeld is begrip van kleuren belangrijk. De kleuren die je ziet door de dermatoscoop verwijzen naar verschillende substraten zoals melanine, keratine en hemoglobine. Afhankelijk van de diepte van het pigment zie je de kleuren zwart, bruin en blauw. Wanneer de melanocyten in de papillaire dermis gelegen zijn kun je ook de kleur grijs zien.

De betekenis van kleuren bij dermatoscopie

Verschillende kleuren in relatie tot diepte van ligging van melanocyten. Bron: dermoscopedia.org

Geel

Duidt op keratine in het stratum corneum. Je ziet deze kleur in keratiniserende tumoren zoals bijv het plaveiselcelcinoom, keratoacanthoom , actinische keratose. Heel vaak zie je het ook in verruca seborroica zoals in dit voorbeeld. Soms geeft het een geel/ oranje kleur.

Bruin en zwart

Bruin -en zwartinten duiden op melanocyten in de epidermis. Melanocyten hoog in epidermis zorgen voor een zwarte kleur.

Grijs

Als de melanocyten hoog in de dermis liggen dan kun je grijs zien. Grijs zie je niet zo vaak en alertheid is geboden omdat grijze kleuren en structuren vaak ook worden waargenomen in melanomen. Je ziet grijs alleen in vlakke laesies zoals in onderstaand voorbeeld van een lentigo maligna melanoom.

Blauw

Bij blauwe naevi liggen de melanocyten in de dermis. Deze naevi zijn vaak egaal blauw, maar kunnen ook witte of grijze kleuren geven zoals in onderstaand voorbeeld.

Rood

De kleur rood verwijst vaak naar de vascularisatie en dus de aanwezigheid van hemoglobine. Rode gelobde structuren tref je bijvoorbeeld aan in een angioom zoals in dit voorbeeld. Maar ook bij een ulcererend basaalcelcarinoom zie je rode structuren. De vasculaire structuren geven rode, roze en paarse kleuren afhankelijk van de mate van oxygenatie.

Wit

Wit zie je bij collageen vorming zoals bijvoorbeeld in een litteken. Is er echter geen trauma en wel een naevus waarin wit verschijnt dan is dat een verdachte kleur. Ook tref je witte polarisatie-specifieke streepvormige gebieden in basaalcelcarcinomen en plaveiselcelcarcinomen, actinische keratosen en een dermatofibroom. Door collageen te vormen kan een maligniteit verticale groei bewerkstelligen zoals in onderstaand voorbeeld van een gepigmenteerd basaalcelcarcinoom.

Witte kleur in gepigmenteerd basaalcelcarcinoom

Gepigmenteerd BCC , gemaakt door huisarts Raymond Nypels

Samengevat

Bij de evaluatie van een dermatoscopisch beeld is begrip van kleuren belangrijk.
Geel verwijst vaak naar keratine, rood naar hemoglobine en bruin naar melanine zoals ook bij zwart en grijs het geval is.
De kleur wit wijst op collegeenvorming en alertheid is geboden bij verdachte huidafwijkingen waar wit vaan het beste gezien kan worden bij polarisatie-dermatoscopie.

Wil je oefenen met deze materie? Kijk dan eens in de beeldenbank en probeer bij elke afbeelding de kleuren te duiden. In de basiscursus dermatoscopie komt de interpretatie van kleuren ook uitgebreid aan bod omdat dit een essentieel onderdeel is van de patroonanalyse.

Naar de beeldenbank

Bron: RACGP

Zelf met dermatoscopie aan de slag?

Geen maligniteiten meer missen, terechte excisies verrichten en minder onnodig verwijzen naar de dermatoloog. In de online basiscursus leg je een gedegen theoretische basis én maak je een vertaalslag naar het dagelijks spreekuur in de huisartsenpraktijk. Het leuke is ook dat je dit sámen doet met bevlogen collega’s op het Dermatoscopie Platform.

Meer weten?